معرفت خدا

مقاله یکم در معرفت خدا
بسم الله الرحمن الرحیم
کلمه 1 - قال امیر المؤ منین - علیه السلام -:
من عرف الله سبحانه توحد، و من عرف نفسه تجرد، و من عرف الدنیا تزهد، و من عرف الناس تفرد
ترجمه :
کسى که خدا را شناخت موحد شود، و هر که خود را شناخت مجرد از امور دنیوى گردد، و هر که دنیا را شناخت در او زهد ورزد و اعراض کند.
شرح :
یعنى هر کس خدا را شناخت به یکتائى و یگانگى او معترف شود و موحد حقیقى گردد و موحد حقیقى تمام توجه و شوق و عشق و وله او به خداست و هر حاجت از خدا خواهد بلکه حاجتى جز خدا ندارد.
یا آنکه خدا را شناخت مى داند خدا موجود واحد بسیط تام کامل غنى با لذات و فوق التمام و فوق نامتناهى است و اگر او را شریک باشد مرکب شود از ما به الاشتراک و ما به الامتیاز و مرکب مسبوق و محتاج به اجزاست و شیئى محتاج غنى الذات نیست پس معرفت خدا لازمه اش توحید او در علم و عمل است ، و هر که خود را شناخت مجرد از همه چیز شود و تنها به تکمیل ذات خود پردازد، و هر که دنیا را شناخت از دنیا رو بگرداند و در او زهد ورزد، و هر که مردم را شناخت عزلت از خلق گزیند.
کلمه 2 - قال امیرالمؤ منین - علیه السلام :
ینبغى لمن عرف الله سبحانه ان لایخلو قلبه من رجائه و خوفه
ترجمه :
هر کس خدا را شناخت دلش از امیدوارى بخدا و ترس او خالى نباشد.
شرح :
یعنى هر که خدا را شناخت دل او از خدا هراسان و به او امیدوار باشد یا کسى که خدا را شناخت تنها بخدا امیدوار و تنها از خدا مى ترسد و از هیچ کس دیگر نمى ترسد و تنها بخدا چشم امید دارد و بغیر او ابدا امیدوار نیست

موحد چه در پاى ریزى زرش

چه شمشیر هندى نهى بر سرش

امید و هراسش نباشد زکس

بر این است بنیاد توحید و بس

کلمه 7 - قال امیرالمؤ منین علیه السلام :
من عرف الله وعظمه منع فاه من الکلام و بطنه من الطعام و عنى نفسه بالصیام و القیام
ترجمه :
هر که خدا را شناخت دهانرا از کلام و شکم را از طعام غیر ضرورى منع کند و پیوسته نفس را رنج به نماز و روزه و طاعت براى راحت ابد خواه داد.
شرح :
یعنى کسى که خدا را شناخت لازمه معرفتش اموریست که از آن جمله زبان از کلام بیهوده و عبث نگاه مى دارد و سخن جز به حق نگوید و الا بذکر خدا و علم و هدایت خلق لب نگشاید دیگر شکم را از طعام والوان گوناگون اشربه و اطعمه و لذات نفسانى منع مى کند و جان خویش را در راه طاعت خدا به قیام در نماز و امساک روزه براى صفاى روح به رنج و

تعب مى اندازد و مى کوشد که بر مقام معرفت و قربش بخدا بیفزاید

و فقناالله تعالى